Amets Xestión é un despacho
cunha ampla experiencia no asesoramento notarial e rexistral.
O trato personalizado, transparencia e versatilidade no servizo é o noso principal obxectivo, co fin de outorgar confianza ás empresas e particulares, o que garantiza total seguridade en cada acto notarial ou privado.
1-PRIMEIROS PASOS
O primeiro que temos que facer é solicitar ao Rexistro Civil un certificado literal de defunción (convén pedir máis dun).
A súa expedición é gratuíta.
Solicítanse:
O Rexistro Xeral de Actos de Última Vontade é un rexistro administrativo onde constan, en principio, unha lista de todos os testamentos feitos por unha persoa ao longo da súa vida. Os documentos orixinais non se envían a este rexistro, senón que quedan custodiados polo notario que corresponda.
Despois de obter o certificado de defunción hai que solicitar unha certificación do Rexistro Xeral de Actos de Última Vontade. Teñen que transcorrer 15 días hábiles desde o falecemento do causante antes de pedilo.
Para solicitalo hai que diferenciar:
a) Falecementos posteriores ao 2 de abril de 2009 e defunción non inscrita nun Xulgado de Paz.
Nestes casos pódese solicitar por internet sen ser necesario o certificado de defunción (salvo algunhas excepcións). Ademais a entrega é nuns 3 días hábiles (aínda que isto depende en moitas ocasións do funcionamento da web do Ministerio de Xustiza). Se dispón dun certificado dixital pode solicitalo seguindo esta ligazón ou, se o prefire, acudindo ao noso servizo específico.
Nuns 6 días hábiles pódese obter a certificación do Rexistro de Últimas Vontades se dispón de certificado dixital ou o solicita a través do noso servizo específico, sempre que se dispoña dos datos necesarios. De tódolos xeitos, teña en conta que o servizo web do Ministerio de Xustiza ten un funcionamento irregular en ocasións e o trámite pode tardar máis tempo.
b) Falecementos anteriores ao 2 de abril de 2009 ou defunción inscrita nun Xulgado de Paz.
Nestes casos pódese solicitar:
– Persoalmente na oficina Central de atención ao cidadán ou ben nunha xerencia territorial do Ministerio de Xustiza.
– Por correo dirixido Rexistro Xeral de Actos de Última Vontade, Ministerio de Xustiza.
En todos os casos é necesario abonar en calquera entidade de crédito a taxa administrativa enchendo o modelo 790.
Hai que presentar ou enviar o orixinal dunha certificación defunción (non unha fotocopia) e o exemplar para a administración do modelo 790.
Prazo: uns 10 días.
Nesta certificación constará se o causante fixo ou non testamento e podemos pasar á seguinte fase.
2-TÍTULO SUCESORIO
Para continuar os trámites é necesaria unha copia autorizada do testamento (non unha copia simple, que non leva firma ningunha, e que é frecuente a que o falecido garda na súa casa).
Se o causante fixo testamento constará na certificación que obtivemos do RGAUV. Pode que fixese varios, pero, en principio, o único testamento que interesa será o de data máis recente.
A certificación indicará:
Con estes datos é fácil localizar o lugar en que se atopa o testamento.
Unha vez localizado haberá que pedir a copia autorizada a esa notaría acompañando a certificación do RGAUV, e o certificado de defunción orixinal.
A solicitude pode facerse:
Para pedir unha copia non é necesario ir persoalmente á notaría onde estea o testamento, é suficiente con facelo por correo.
A copia autorizada do testamento ten un custo que depende do número de folios do testamento orixinal e da antigüidade que teña.
Prazo: desde a solicitude en notaría uns 4 ou 5 días.
Ter o testamento é fundamental pois nel constará quen son os herdeiros e en qué proporcións.
Se vostede quere obter unha copia autorizada dun testamento en concreto, pode solicitar o servizo correspondente.
Poida que o falecido non fixese testamento, o que constará así na certificación do Rexistro Xeral de Actos de Última Vontade. En tal caso será necesario que un notario determine quén son os herdeiros chamados con arranxo á lei.
Desde o 23 de xullo de 2015 -data de entrada en vigor da nova lei de Xurisdición Voluntaria-, todas as declaracións de herdeiros son tramitadas polos notarios. Ata entón se o falecido non deixaba cónxuxe, descendentes nin ascendentes, quedando parentes colaterais (irmáns, sobriños, tíos, etc…), entón a declaración facíana os xulgados.
Coa nova Lei de Xurisdición Voluntaria (que entrou en vigor o 23 de xullo de 2015) simplificáronse os trámites no caso de que o falecido non fixese testamento, posto que todas as declaracións de herdeiros serán feitas pola notaría.
A declaración de herdeiros refírese a os que o sexan o día do falecemento do causante, aínda que, con posterioridade, falecese algún dos chamados á herdanza. Por exemplo: o día 1 de febreiro de 2010 falece unha viúva sen testamento deixando tres fillos (A, B e C). Posteriormente, o día 14 de abril de 2010 falece o fillo B, deixando outros descendentes. Ao ir facer a declaración de herdeiros, aínda que sexa en maio de 2010, declararánse herdeiros da viúva, por terceiras iguais partes, ao tres fillos A, B e C. Logo, a parte que ía ir para B repartirase entre os seus propios herdeiros.
Quen teñen dereito a herdar
Se quere saber quen teñen dereito a herdar a falta de testamento acuda á sección Temas Sucesión Intestada.
De forma resumida, a declaración tramitarase da seguinte forma:
Notario competente
Son competentes para tramitar esta acta de notoriedade, a elección do solicitante:
Documentación
Aínda que dependerá de cada notaría, en principio haberá que presentar esta documentación:
Sobre todo, no caso de declaracións de herdeiros de colaterais, a documentación a presentar pode ser moi abundante e tardarse bastante tempo en recompilala. Convén en todo caso ter todo preparado antes de ir á notaría.
Testemuñas
Ademais do interesado deberán acudir á notaría dúas testemuñas que coñezan á familia para que manifesten que non lles consta que existan outros herdeiros.
Firma en notaría
Unha vez que o asesor que xestione a herdanza teña toda a documentación, terá que levala á notaría que corresponda, para citar -á mesma hora e día- ao interesado que instase a acta e ás dúas testemuñas, e asinar en presenza do notario.
Prazo
Desde que se asina en notaría ata que o notario declara quen son os herdeiros abintestato teñen que transcorrer, polo menos, 20 días hábiles (o que na práctica convérteo case nun mes).
Esta acta ten un custo que depende de moi variadas circunstancias.
Obtida a copia da acta nela constará quen son herdeiros e en que proporcións.
3-INVENTARIO
Inmobles
Para saber que inmobles (leiras urbanas, rústicas, vivendas, etc..) ten unha persoa haberá que recompilar as escrituras que puider conservar. Alí constará que bens lle pertencían. Aínda que se teñan escrituras é importante pedir unha nota simple de cada leira no Rexistro da propiedade, para coñecer o estado en que se atopan as leiras (cargas, hipotecas, titulares?).
Aínda que haxa escrituras, é moi importante pedir notas simples ao Rexistro da Propiedade para comprobar que os bens están inscritos correctamente a nome do falecido e que non hai cargas ou outros dereitos.
Se non hai escrituras ou están extraviadas podemos localizar os bens de distinta forma:
1-Inscritos no Rexistro da Propiedade.
Localizar os bens inmobles (vivendas, leiras rústicas, solares, etc.) dunha persoa é moi sinxelo cando están inscritos no Rexistro da Propiedade. Para iso basta solicitar notas simples dos bens que aparezan inscritos ao seu nome no Rexistro.
Este trámite pode facerse
A través da web (www.registradores.org).
Persoalmente acudindo a un Rexistro.
2-Non inscritos no Rexistro da Propiedade
Neste caso convén acudir ao Catastro.
Para iso a persoa que xestiona a herdanza acudirá aos chamados PIC (puntos de información catatastral) que están autorizados para emitir certificacións catastrais de todos os bens dunha persoa. En cada concello adoita haber un PIC.
Pode coñecer onde están estes PIC seguindo esta ligazón.
O custo destes certificados é variable pois nalgúns concellos cóbrase e noutros non.
Metálico, saldos e valores
Tamén é necesario localizar todas as contas, cadernos e saldos do causante.
Acudirase ás entidades de crédito co certificado de defunción, o do RGAUV e co testamento ou acta de declaración de herdeiros. Pedirase á entidade que certifique todos os saldos, accións e demais que tivera o causante. Os saldos veñen referidos ao día do falecemento do causante.
Últimamente os Bancos e Caixas adoitan percibir comisións pola emisión de certificados de saldos de contas e cadernos. Solicíte na entidade o folleto de tarifas para coñecer o que lle poden cobrar por estas certificacións.
Seguindo esta ligazón pode coñecer as comisións bancarias por emisión de certificacións. (En todo caso son variables, consulte á súa oficina)
Teña en conta que, unha vez que o banco ou entidade teñen coñecemento do falecemento do causante, bloquéanse as contas de forma que non se poderá sacar o diñeiro das mesmas ata que se acredite ao banco o pago dos impostos e a titularidade dos bens.
Para localizar as contas e saldos pódese:
Unha forma práctica de localizar as contas bancarias dunha persoa falecida é acudir á última declaración da renda que fixese.
Vehículos
Lóxicamente dentro da herdanza tamén haberá que incluír os vehículos do causante para a súa adxudicación ao que corresponda.
No seu día, unha vez satisfeitos os impostos, haberá de facerse a correspondente transferencia do vehículo ante a DXT.
Seguros de vida
As cantidades que se perciben polos seguros de vida, non forman parte da herdanza. É dicir, o falecido pode designar beneficiario dun seguro de vida a unha persoa que non teña nada que ver cos seus herdeiros. Noutras ocasións non hai designación específica de beneficiarios de seguros de vida polo que as cantidades corresponderán aos herdeiros.
Non sempre é fácil localizar as pólizas de seguro. Para iso dispomos dun servizo específico.
Desde o punto de vista fiscal, sí hai que ter en conta as cantidades que se perciben por este concepto á hora de facer a liquidación do Imposto de Sucesións.
Ajuar doméstico
O ajuar doméstico (mobiliario e aveños da vivenda habitual) adxudícase en principio ao cónxuxe sobreviviente (se procede), sen incluír as xoias e outros obxectos de extraordinario valor.
Desde o punto de vista fiscal o ajuar doméstico valórase nun 3% do total valor da herdanza, salvo que os interesados asignen a este ajuar un valor superior ou proben fidedignamente a súa inexistencia ou que o seu valor é inferior ao que resulte da aplicación da referida porcentaxe.
En Navarra a lexislación fiscal suprimiu a referencia ao ajuar doméstico.
Independentemente disto, teña en conta que o viúvo ou, no seu caso, parella de feito, pode ter dereito a que se lle adxudique o ajuar da vivenda habitual da familia.
Valoración dos bens
Todos os bens, dereitos e accións que hai na herdanza deben ser valorados conforme ao seu valor real (valor de mercado). No caso dos inmobles en moitas ocasións este valor é moi diferente ao valor catastral (que é o que figura nos recibos do IBI).
O valor de mercado e o valor catastral, non teñen por que coincidir.
A valoración debe facerse tendo en conta o estado dos bens ao día do falecemento.
As Comunidades Autónomas foron establecendo criterios para valorar os inmobles, moitos deles partindo do valor catastral.
Do causante
Tamén hai que ter en conta as débedas do causante porque ao aceptar a herdanza transmítense ao herdeiro non só os bens e dereitos senón tamén as débedas que puidera ter, quedando obrigados os herdeiros ao seu pago non só cos bens da herdanza senón tamén cos seus propios (sen prexuízo do réxime especial de Navarra e o País Vasco).
A renuncia á herdanza debe facerse ante notario, non valendo a que se fai nun documento privado.
Se o falecido tiña débedas e obrigacións debe actuarse con moito coidado e pensar se convén aceptar a herdanza. Teña en conta que a aceptación da herdanza pode ser expresa ou tácita. Enténdese que unha persoa acepta a herdanza de forma tácita se realiza algún acto que implique tomar a cualidade de herdeiro, por exemplo dispondo de bens da herdanza ou gastando diñeiro da mesma.
Polo anterior, se as débedas son importantes ou superiores ao activo haberá que ter en conta a posibilidade de renunciar á herdanza ou de aceptar esta a beneficio de inventario. Para iso debe consultar antes de realizar acto algún.
Da herdanza
Estas son débedas que se xeran pola propia sucesión como, por exemplo, os gastos de enterro e funeral ou os gastos de avogado, xestoría e demais.
4- PARTICIÓN
Este é un documento fundamental. Nel vanse a recoller todos os datos dos interesados, os bens, dereitos e débedas así como as adxudicacións que se fagan aos herdeiros e legatarios.
Para iso haberá que ter en conta se hai ou non testamento e as disposicións que fixera o causante.
A redacción do mesmo é moi complexa, polo que é aconsellable un lugar especializado na materia para que lle asesore e elabore o mesmo.
Citarase a todos os interesados para que lean o documento e logo, firmen ante notario.
Nós dispomos dun servizo polo cal se redactará integramente este documento.
En calquera caso, hai que ter en conta que non existe ningunha obrigación de facer escritura de herdanza ante notario. A escritura pública será necesaria só se queremos que as adxudicacións se inscriban no Rexistro da Propiedade e, teña en conta, que a inscripición no Rexistro tampouco é obrigatoria.
Non hai obrigación legal algunha de ir á notaría ou ao Rexistro da Propiedade; o obrigatorio en toda herdanza é pagar os impostos no prazo establecido.
Se na herdanza hai bens inmobles e quérense inscribir no Rexistro da Propiedade será necesario elevar a público o documento de partición, ou facelo público directamente.
O contido do caderno particional é moi variable, dependendo de se hai ou non testamento, de como está redactado o mesmo e de quen sexan os herdeiros chamados á herdanza polo testador ou pola lei. Dependerá de cada caso concreto.
5-PAGO DE IMPOSTOS
Prazo
-Prazo inicial:
O prazo para verificar este pago é, en principio, de seis meses desde o falecemento.
En seis meses hai que pagar o imposto, aínda que se pode pedir prórroga.
Prórroga
Antes de que transcorran cinco meses desde o falecemento pódese solicitar unha prórroga doutros seis. A prórroga concedida comezará a contarse desde que finalice o prazo de seis meses e levará aparellada a obrigación de satisfacer o interese de demora correspondente ata o día en que se presente o documento ou a declaración. A evolución do interese de demora nos últimos anos foi esta:
– Ano 2012: 5% anual.
– Ano 2013: 5% anual.
– Ano 2014: 5% anual.
– Ano 2015: 4,375% anual.
– Ano 2016: 3,75% anual.
Son requisitos da solicitude de prórroga:
-Solicitude acompañada de certificación da acta de defunción do causante, e facendo constar nela o nome e domicilio dos herdeiros declarados ou presuntos, e o seu grao de parentesco co causante cando fosen coñecidos.
– Situación e o valor aproximado dos bens e dereitos.
– Motivos en qué se fundamenta a solicitude.
– Ingreso das cantidades de Autoliquidación. Nalgunhas Comunidades Autónomas o ingreso debe efectuarse obrigatoriamente mediante a correspondente autoliquidación. Para iso haberá que encher os modelos oficiais correspondentes (de declaración e de autoliquidación ?mod. 650 e D650) e efectuar o ingreso na entidade de depósito que presta o servizo de caixa ou nalgunha das súas entidades colaboradoras. Ademais nas seguintes CCAA o réxime de autoliquidación é obrigatorio (sen ter en conta o réxime foral vasco e navarro):
No réxime de autoliquidación é o propio interesado o que ten que calcular canto ten que pagarse de imposto e ingresalo na facenda autonómica.
Declaración.
Noutras o réxime de autoliquidación non é obrigatorio presentándose a documentación que logo que se di para que sexa a propia Administración a que indique ao interesado as cantidades que teñen que pagarse de imposto.
1.5.1.3. Lugar.
Competencia.
A Administración competente e á que haberá que presentar as declaracións ou autoliquidacións, será a correspondente ao lugar onde o causante tiña a súa residencia habitual. En canto a que se entende por residencia habitual do causante hai que diferenciar:
É moi importante abonar o imposto á Comunidade Autónoma competente, pois se pagamos na que non corresponde (e sen prexuízo de poder solicitar a súa devolución) a Comunidade Autónoma competente poderá reclamarnos tamén o pago das cantidades correspondentes.
Herdeiro ou causante residente no estranxeiro.
No entanto, en caso de residencia fóra de España hai que ter en conta o seguinte:
Ainda así, teña en conta que a sentenza do Tribunal de Xustiza da Unión Europea de 3 de setembro de 2014 abre a porta para reclamar o pago indebidamente pois entende que no caso de que a competencia para liquidar corresponda ao Estado Español, poden aplicarse as bonificacións previstas na lexislación autonómica.
Hai que ter en conta, ademais, os convenios internacionais que España ten subscritos con algúns paises sobre este asunto para evitar a dobre imposición (Francia, Suecia ou Grecia).
Oficina.
Presentarase na oficina competente da Comunidade Autónoma á que corresponda o rendemento. Se o domicilio do falecido foi nunha capital de provincia haberá que acudir á Consellería de Facenda que corresponda e se ese domicilio era nun municipio da provincia haberá de presentarse o Rexistro da Propiedade que corresponda ao municipio e que actúa como oficina liquidadora.
1.5.1.4. Documentación.
Xunto ao documento de partición que corresponda e, no seu caso, os modelos de declaración e autoliquidación deberán presentarse:
Aínda que en ocasións esquécese este imposto, tamén hai que telo en conta posto que pode supor unha importante cantidade de diñeiro. É un imposto que é potestativo de establecer polos concellos, aínda que moitos o veñen esixindo. Á diferenza do imposto de sucesións, é que este pagarase no municipio onde estean situados os inmobles urbanos que se herdan.
Os suxeitos pasivos estarán obrigados a presentar a correspondente declaración que determine a ordenanza respectiva. Os concellos están facultados para establecer o sistema de autoliquidación polo suxeito pasivo.
O prazo será de seis meses prorrogables ata un ano a solicitude do suxeito pasivo.
Non hai que esquecer o imposto sobre o incremento de valor de terreos de natureza urbana (antiga plusvalía municipal), que é un imposto que se refire a cada inmoble urbano herdado e que se paga ao concello onde estea situado o ben en cuestión. O seu custo é elevado.
6-ENTREGA DE BENS
Liquidados os impostos xa podemos tomar posesión de todo o que nos corresponda.
a) Inmobles.
Inscritos no Rexistro da Propiedade.
A inscrición no Rexistro da Propiedade non é obrigatoria pero, lóxicamente, tratándose de bens inmobles, convén sempre inscribilos a nome do seu propietario. Para iso acudiremos ao Rexistro da Propiedade no que se atopen os bens para polos a nome da persoa adxudicataria. Será necesario levar o caderno particional. No caso de que haxa inmobles que pertenzan a diferentes Rexistros haberá que levar a documentación a cada un deles.
Se os inmobles pertencen a diferentes Rexistros da Propiedade non hai que esquecer levar a escritura de partición a cada un deles.
No Rexistro da Propiedade inscríbense todos os dereitos e participacións que recaen sobre o ben de que se trate, incluído o dereito de usufructo. Neste último caso, se o usufructo é vitalicio (que dura mentres viva o usufructuario) cando faleza o seu titular non será necesario facer novas escrituras para extinguir o dereito: bastará presentar un certificado de defunción orixinal no Rexistro acompañado dunha solicitude.
Non é necesario facer escrituras para cancelar un usufructo vitalicio no Rexistro.
Non inscritos no Rexistro da Propiedade.
Neste caso é importante facer a partición en escritura pública. Dependendo da situación poderemos conseguir que o ben se inscriba no Rexistro. Consulte cada caso concreto.
Comunicacións ao Catastro.
Se a partición fíxose en notaría, en principio, esta encargouse de comunicar os novos titulares dos inmobles á Dirección Xeral do Catastro. En calquera caso podemos facelo por nós mesmos acudindo ao correspondente procedemento catastral. Para iso é necesario encher o modelo 901N. Siga esta ligazón se quere obter este modelo 901N.
b) Metálico, saldos, valores e seguros.
Igualmente co caderno particional acudiremos aos bancos, entidades aseguradoras e demais para que nos entreguen o que nos corresponda. Teña en conta que ata que non se lles acredite o pago dos impostos e a quen corresponde o diñeiro, as entidades de crédito están obrigadas a reter as cantidades depositadas nelas.
Ata que non se paguen os impostos os bancos poden reter o diñeiro das contas.
c) Vehículos.
Se na herdanza hai vehículos haberá de facerse a correspondente transferencia na Dirección Xeral de Tráfico.
Unha vez pagado o Imposto de Sucesións para poder completar correctamente a adxudicación dos bens inmobles, é conveniente acudir ao Rexistro da Propiedade do lugar onde se atopen, para que se inscriban a nome daquel herdeiro ou herdeiros aos que correspondan os bens.
Os Rexistradores da Propiedade, a diferenza doutros profesionais e do mesmo xeito que os notarios, deben axustar os seus prezos a unhas normas (aranceis rexistrais) que son iguais para toda España.
Con todo a aplicación destes aranceis é complicada porque hai que ter en conta multitude de factores (número de adxudicacións, valor do adxudicado, dereitos que se constitúan, asentos de presentación, cancelación de notas de afección, existencia de liquidación de gananciais, etc.).
O facer constar no Rexistro unha herdanza, ten un custo que se rexe polos aranceis dos Rexistradores da Propiedade.
Ademais teña en conta que a factura do rexistrador debe explicar claramente cada un dos conceptos aplicados do arancel, o que facilita que vostede poida comprobar que a factura é correcta. Convén sempre comprobar estas facturas, pois pode haber erros na aplicación do arancel. Existe un prazo de 15 días hábiles para impugnala ante o Colexio dos Rexistradores que corresponda.
Como xa se viu, existen, ademais dos expresados, outros gastos que convén ter presente:
Desde o 23 de xullo de 2015, o Notariado ten atribuídas novas funcións en materia de Xurisdición Voluntaria que poden facilitar a resolución de problemas dos cidadáns.
Ademais, facilítase a elección ao consumidor admitindo os requirimentos de Distritos e poboacións lindeiras coa da Notaría en que a persoa falecese, teña o seu domicilio, tivese a súa última residencia ou a maior parte dos seus bens.
Por tanto, amplíase a competencia notarial e facilítase a actuación do Notario en beneficio do consumidor.
Desde esa data poderá, entre outras facultades, e con plena eficacia, mesmo xudicial:
–Realizar declaracións de herdeiros cando unha persoa faleceu sen testamento e son herdeiros irmáns, tíos, sobriños ou curmáns. Ata agora, había que ir ao Xulgado. Agora, na Notaría que sexa competente poderase tramitar de maneira áxil e rápida.
-Celebrar matrimonios. Aínda que o Notario aínda non pode tramitar o expediente matrimonial previo, durante a tramitación deste pode vostede solicitar que case o Notario que vostede elixa.
–Divorciar e separar cando non haxa no matrimonio menores de idade ou incapacitados.
–Requirir a un herdeiro que non se manifeste sobre se quere aceptar a herdanza, para así comezar a desbloquear unha partición de herdanza cun herdeiro que non quere saber nada.
-Nomear testamenteiro ou contador partidor. Se a maior parte dos herdeiros non se pon de acordo para facer a partición, o Notario pode nomear a unha persoa para que a faga con pleno valor e efectos.
-Aprobar a partición nalgúns casos. Por exemplo, o Notario, no caso anterior, podería aprobar a partición feita polo contador partidor.
-Formar inventario dunha herdanza para deliberar antes de aceptar ou repudiar e así limitar a responsabilidade por débedas dos herdeiros. O Notario guiaralle a través do procedemento para garantirlle que non responderá, se vostede non quere, das débedas da persoa falecida.
-Informarlle das débedas de todo tipo que teña a persoa falecida.
-Facer requirimentos de pago executivos entre empresas e entre particulares. O Notario poderá requirir de pago a calquera persoa que teña unha débeda con vostede e darlle un título executorio.
-Realizar poxas notariais (desde outubro de 2015).
Condicións e Procedemento da Consulta
Vostede envíanos unha consulta enchendo o formulario que figura máis abaixo. Recibirá un correo confirmando a recepción da pregunta e indicándolle o asesor que realizará o servizo. Todos os datos trataranse con absoluta confidencialidade. Se o prefire pode porse directamente en contacto chamando ao noso teléfono de atención ao cliente: 606 388 484.
Mediante este servizo levaranse a cabo as xestións necesarias para liquidar o imposto de Sucesións correspondente redactando os documentos precisos para iso.
Antes de realizar xestión algunha se lle fai un estudo de gastos: vostede recibirá un orzamento exacto con detalle do prezo e actuacións a realizar. Ademais tamén se lle indicará, no seu caso, a cantidade que terá que abonar por este imposto segundo as adxudicacións de cada herdeiro.
O 99% non pagarán impostos de sucesións e, ou 1% restante, pagará menos.
A principal novidade neste imposto céntrase en que, desde do 1 de xaneiro de 2016, os primeiros 400.000 euros das herdanzas de ascendentes, descendentes ou cónxuxes estarán exentas, fronte aos 125.000 euros que anteriormente estaban exentos por cada herdeiro.
Con todo, esta reforma trae outra importante novidade, así, a partir do 1 de xaneiro de 2016, as herdanzas de ascendentes, descendentes ou cónxuxes que superen os 400.000 euros tributarán únicamente polo que exceda desa cantidade, é dicir, se a herdanza ascende a 401.000 euros, tributarase únicamente por 1.000 euros. Lembremos que, antes da reforma, se se superaban os 125.000 euros había que tributar pola totalidade.
Por iso, se temos en conta que a vivenda habitual e a empresa familiar normalmente non se terán en conta na cifra dos 400.000 euros, ao resultar ambas as prácticamente exentas na actualidade, ten razón o presidente da Xunta ao declarar que só o 1% das herdanzas de pais a fillos tributarán en Galicia. Pois, como dixemos, cada fillo terá exentos os primeiros 400.000 euros pola herdanza de cada un dos pais, sen contar a vivenda habitual nin, no seu caso, a empresa familiar.
Doutra banda, a redución no imposto pola vivenda habitual aplicarase aínda que a persoa falecida non residise na mesma antes de morrer, sempre que se trasladase por circunstancias físicas ou psíquicas a un centro especializado ou a vivir cos seus familiares.
A principal CRÍTICA que pode facerse a esta reforma do imposto é que non toca a tributación das herdanzas que si resultan realmente gravosas para os contribuíntes: as herdanzas de irmáns, tíos, curmáns, etc. A tributación destas herdanzas, ao noso modo de ver, é e seguirá sendo excesivamente elevada. Comparen:
Exemplo:
O Imposto sobre Sucesións e Doazóns que se aplica en Galicia está regulado pola Lei 29/1987, de 18 de decembro, polo Real Decreto 1629/1991, de 8 de novembro e polo Decreto Lexislativo 1/2011, de 28 de xullo, e grava os incrementos de patrimonio que se xeran:
Neste apartado ímonos a centrar unicamente no primeiro deles, no imposto que grava os bens recibidos por herdanza, legado ou pacto sucesorio.
Existen tamén outras reducións pola adquisición de leiras rústicas incluídas na Rede galega de espazos protexidos, así como por leiras forestais incluídas en agrupacións de propietarios forestais dotadas de personalidade xurídica.
Outras opcións para aforrar no imposto:
Desde o 23 de xullo de 2015, o Notariado
Que se necesita para facer testamento?
Basta acudir ao notario co Documento Nacional de Identidade (DNI) e explicar como quere deixar o patrimonio. Segundo a complexidade do testamento, o notario pediralle escrituras dos seus bens ou máis información. A partir destes datos, o notario redactará o testamento por escrito e procederá ao seu outorgamento sen que, na actualidade, se esixa a intervención de máis persoas, xa que non é necesaria a presenza de testemuñas salvo en casos determinados. É moi sinxelo e non fai falta realizar un inventario dos bens que se teñan.
Para facer testamento é necesario saber que bens deixas a cada herdeiro?
No testamento non é obrigatorio dicir en que bens se concreta a parte de cada un dos herdeiros. O máis frecuente, si se teñen fillos, é que se lles nomee herdeiros por partes iguais sen facer mención algunha dos bens, senón aplicando unha porcentaxe igual para todos eles. Será despois de falecer o testador cando os nomeados no testamento teñan que facer un inventario dos bens e débedas que aquel tiña, e proceder á súa repartición.
Que diferenza hai entre un legado e unha herdanza?
Un legado é un ben específico deixado polo testador a un legatario. É posible que un testador queira atribuír a unha ou varias persoas un ben concreto, sexa un inmoble, unha xoia, o diñeiro que exista nunha conta corrente, ou calquera outra cousa. O testador leiga ese ben específico. O legado pode efectuarse a favor dos herdeiros forzosos -sexan descendentes ou ascendentes- ou doutras persoas ou institucións. En todo caso, deberá respectar os límites que impoñen as lexítimas.
O resto adxudícase aos herdeiros, que son os que adquiren todo o que tiña o falecido e que non legase especialmente, incluídas as débedas, que estarán obrigados a satisfacer no caso de que acepten formalmente (poden aceptar tácitamente) a herdanza.
Quen son os herdeiros a falta de testamento?
O primeiro problema que se expón se alguén morre sen facer testamento é que sucede coa súa herdanza. A diferenza do que algunha xente cre, a herdanza nin se perde, nin lla queda completamente o Estado. O que pasa é que neste caso, como o falecido non estableceu quen son os seus herdeiros, será a lei a que os nomee, seguindo unha orde de parentesco. Dentro do Dereito Común (hai que ter en conta que nalgunhas Comunidades Autónomas aplícanse Dereitos diferentes), os herdeiros son os seguintes:
Só se non ten ningún dos parentes antes citados, en definitiva, se morre sen testamento e sen parentes, herda o Estado.
Quen paga os impostos e canto se paga tras recibir testamento?
O imposto págao cada un dos que reciban algo na herdanza, sexa por ser herdeiro, sexa porque o falecido fíxolle un legado. A contía do imposto depende de varios factores:
1-O valor dos bens que reciba: a escala é progresiva, é dicir, o tanto por cento que se paga é maior canto maior é o valor do herdado.
2-O parentesco co falecido: canto máis afastado é o parentesco, máis elevado é a porcentaxe que se paga. Ademais, en función do parentesco hai determinadas cantidades iniciais (que se revisan cada ano) que non pagan nada. É dicir, que hai un mínimo exento que depende da proximidade do parentesco.
3-O patrimonio previo do que herda: se o que herda ten un importante patrimonio previo -fixado na lei do imposto- tamén lle sae máis caro herdar. Hai herdanzas que pagan menos impostos, con certos condicionantes, como a do negocio familiar ou a da vivenda familiar se os herdeiros son o cónxuxe e os fillos.
Que é unha lexítima?
O testador non sempre é libre para deixar os seus bens como queira. Existe a obrigación legal de deixar algo -a lexítima- aos descendentes, ascendentes e cónxuxe, segundo os casos, denominados por iso herdeiros forzosos. Pero hai que ter en conta que as normas non son iguais para toda España. Existen determinados territorios que teñen uns dereitos especiais, históricos, chamados tradicionalmente ‘Dereitos Forais’, que regulan de modo diferente todo o relativo ao testamento e ás herdanzas. Son basicamente: Cataluña, Aragón, Navarra, parte do País Vasco, Galicia e Baleares.
Que é un herdeiro abintestato?
É herdeiro abintestato é aquela persoa (ou persoas) que, ao non haber herdeiro nomeado en testamento, é establecido pola lei. Para ser nomeado herdeiro abintestato é necesario formalizar un expediente de declaración, que será notarial ou xudicial segundo o parentesco que se teña co falecido.
Cal é o testamento máis frecuente?
É o denominado ‘do un para o outro, e despois para os fillos’. Este testamento dá a seguridade de que mentres viva calquera dos dous cónxuxes terá dereito a residir na casa e utilizar o patrimonio, e que cando os dous falten, pasará aos fillos por partes iguais, mesmo aínda que o viúvo contraia novo matrimonio, porque non é propietario, senón usufructuario. Adóitase denominar na linguaxe común ‘do un para o outro e a falta dos dous para os fillos’, e verdadeiramente é unha expresión que se axusta perfectamente ao seu contido. É tan sinxelo que non é estraño que sexa o modelo máis utilizado polos matrimonios que acoden ao notario a outorgar testamento. Cada un dos cónxuxes ha de outorgar este testamento por separado: son documentos individuais.
Así, o marido ou a muller que quede viúvo pode usar e percibir as rendas e froitos do patrimonio dos dous mentres viva de modo que, por exemplo, ten dereito a vivir na casa sen que os fillos poidan negarse a iso. Se existen arrendamentos, percibirá as rendas e, en xeral, beneficiarase de todo o que produzan os bens que antes eran dos dous, pero en ningún caso poderá vender nada que sexa do falecido sen que todos os fillos presten o seu consentimento.
Cando o viúvo faleza, os fillos recibirán sen ningunha limitación a herdanza dos dous pais.
O viúvo ou viúva sempre poderá dispor libremente da súa metade de gananciais -despois de repartirse os gananciais entre este e os seus fillos-, porque esa metade non a recibe por herdanza do falecido, senón que era xa súa con anterioridade. Os efectos do testamento circunscríbense á metade de gananciais do falecido máis os seus bens privativos, é dicir, aqueles que herdase á súa vez, recibise por doazón ou os que tivese antes de contraer matrimonio.
En Cataluña, o testamento coñecido como “do un para o outro” atribúe ao viúvo ou viúva a propiedade -non o usufructo- de todos os bens, sen prexuízo das lexítimas dos fillos.
Quixera coñecer todos os pasos que se seguen para abrir un testamento e os trámites que teñen que realizarse para o efecto.
En primeiro lugar, débese obter certificación “literal´´ de defunción do testador. Despois, pedir a certificación do Rexistro Xeral de Actos de Última Vontade, que poderá solicitar que realice telematicamente o notario. En terceiro lugar, que unha persoa con interese lexítimo (por exemplo, un herdeiro) solicite o último testamento (ou os que desexe) ao notario correspondente. A solicitude pode facerse en persoa, ou por escrito con firma notarialmente lexitimada. Ao contrario do que sucede noutros países, en España non está prevista a lectura formal do testamento efectuada polo notario a todos os interesados na herdanza.
Morreu a miña tía avoa. En vida fixo testamento notarial, e despois outro ológrafo. Os seus sobriños netos non queren entregar o testamento á familia, e queren quedar con toda a herdanza. Ademais, o testamento ológrafo apareceu tachado. Como podemos reclamar os nosos dereitos á herdanza ao resto da familia?
O seu problema é delicado de resolver se os dereitos hereditarios a favor de vostedes derivan do testamento ológrafo que apareceu tachado. Explícome:
Un testamento ológrafo, para a súa validez, ha de ser adverado (validado xudicialmente) e logo protocolizado notarialmente. Para o seu adveración, debe presentarse o testamento ológrafo ao Xuíz de 1ª Instancia do último domicilio da testadora no prazo de cinco anos a contar desde o seu falecemento.
O Xuíz comprobarao chamando para iso a tres testemuñas que coñezan a letra e firma da testadora e que estes declaren que non hai dúbida de que o testamento está escrito e asinado da súa man, podendo o Xuíz acudir ao cotexo pericial de letras se dubidan as testemuñas ou se o estima oportuno. Para a práctica destas dilixencias poden estar presentes as persoas da familia que cita o Código civil ou, na súa falta, o Ministerio Fiscal. Se o testamento ológrafo é adverado, o Xuíz ordenará que sexa protocolizado xunto coas dilixencias practicadas no notario competente. Este, logo, entregará aos interesados as copias que procedan. Pero o problema reside en que devandito testamento, para ser válido, non pode conter tachaduras ou emendas, salvo que a testadora salváseas coa súa firma. Será difícil admitir polo Xuíz un testamento ológrafo cheo de tachaduras que o fagan ilexible ou que non resulten salvadas pola testadora. Non cabería outra postura que presentar demanda xudicial por posible delito para tentar comprobar pericial e técnicamente que as tachaduras son posteriores á escritura e firma do testamento e que están practicadas con tinta ou bolígrafo distinto ao da testadora ou por distinta man á dela. As posibilidades de que isto prospere e de que, unha vez acreditado, resulte rehabilitado devandito testamento son posiblemente escasas.
Se o anterior falla, non queda máis solución que acudir ao testamento notarial e comprobar se son vostedes herdeiros. Para iso, hai que obter certificado de defunción da testadora, despois, pedir a certificación do Rexistro Xeral de Actos de Última Vontade, que poderá solicitar telemáticamente o notario. Este Certificado diralle ante qué notario fixo a súa tía avoa o seu último testamento e en qué data. Con iso, acudan ao notario a que lles entregue unha copia do mesmo, en caso que acrediten o seu interese lexítimo, leven consigo o seu DNI e soliciten do notario que lles diga se vostedes teñen dereitos hereditarios. Se é así, e se os restantes herdeiros non se aveñen a realizar a partición e a entrega dos bens que a vostedes lles poidan corresponder, acudan á vía da partición xudicial. Terán o éxito total, se vostedes resultan ser herdeiros.
Quixera saber se é posible coñecer se a miña nai, actualmente viúva, fixo algún tipo de testamento, xa que ela non o quere aclarar.
Non é posible ata que faleza. Ninguén pode ser obrigado a testar nin a dicir se o fixo. A confidencialidade é fundamental nesta materia.
Qué teño que facer para cambiar un testamento feito ante notario? Antes deixaba os meus bens presentes e futuros aos meus sobriños, por partes iguais; agora quero deixalos á miña irmá mentres viva, para que poida gozalos, e logo cando ela faleza pasen de novo aos meus sobriños.
Terá que acudir novamente a calquera notario a formalizar un novo testamento. El asesoraralle sobre a forma de plasmar a substitución fideicomisaria que propón, coas diferentes variacións que permite.
Quixera saber se o trámite correcto é a impugnación de testamento ou se existe outra forma de solucionar o caso que lle explicamos: como fillos non nomeados en testamento (fillos só da nai), aos que nos corresponde a lexítima (33% + 33% de mellora) desexamos liquidar a súa herdanza co viúvo (herdeiro único) da nosa nai. Indicáronnos que se debe facer impugnación de testamento, recoñecemento de herdeiros, taxado de bens e repartición. A localización de testamentario e bens é en Castelló.
Hai varios camiños para solucionar o seu problema. Un deles, efectivamente, é a impugnación xudicial do testamento. Pero se todos os herdeiros, sen excepción, están de acordo, existe unha solución máis sinxela, consistente en outorgar de mutuo acordo a correspondente escritura de partición de herdanza, rectificando as disposicións testamentarias na medida que sexa necesario para corrixir a omisión do testamento, de forma que tamén os fillos non nomeados reciban os dereitos que lles recoñece a lei. Respecto da documentación necesaria para facelo, pode consultar directamente co seu notario.
Querería contarlles un caso en que tras o falecemento da causante resulta do testamento o seguinte: nomea usufructuario universal e vitalicio ao seu viúvo; instituye herdeiros por partes iguais aos seus fillos; os herdeiros repártense os bens por acordo e reflícteno nun caderno particional; o usufructuario cedeu parte dos inmobles a herdeiros e terceiros e estes estanos gozando en prexuízo do resto dos herdeiros. Poden pedir estes a entrega dos bens que se lles adxudicaron?
O viúvo pode dispor do seu dereito de usufructo en favor de terceiras persoas, aínda que este dereito de usufructo extinguirase en todo caso cando o viúvo faleza. Nese momento, os herdeiros poderán solicitar a entrega material dos bens usufructuados
Os meus avós queren pasarme un terreo en propiedade para evitar que logo calquera familiar, un fillo seu ou un irmán, poidan exercer algunha acción sobre esta cuestión. Deberiamos utilizar a fórmula de cómpra-venda ou será máis segura unha doazón?
Aínda que vivan os seus pais, os seus avós poden doarlle a vostede ata dous terzos da herdanza, sen necesidade de que o día de mañá teña vostede que compensalo cos demais interesados na herdanza (sempre que estean suxeitos ao dereito Común).
Existen tres irmáns adultos, dous casados e con fillos e o maior solteiro. Falece este último e déixalle soamente a un dos irmáns toda a herdanza a título universal. Existen por parte do irmán que non herdou nada algúns dereitos legais no sentido de percibir unha parte desa herdanza, parecido á lexítima, en caso de sucesión de fillos aos pais?
Segundo o artigo 807 do noso Código Civil só son herdeiros forzosos os descendentes, a falta destes os ascendentes e o cónxuxe viúvo, na forma que establece o Código. Ao falecer o irmán solteiro e sen descendentes nin ascendentes, ten plena liberdade para instituir herdeiro en testamento a quen queira. Só no caso de que o seu irmán falecese sen testamento, herdarían a partes iguais os dous irmáns sobrevivintes ou os fillos de irmáns premuertos, se os houber, en base ao artigo 946 do CC.
Se un dos coherdeiros non quere vender, decide a maioría?
A regra xeral no noso Dereito é a unanimidade para os actos dispositivos sobre bens comúns e a maioría para os de administración. En defecto de acordo, decide o Xuíz.
Unha tía da miña nai faleceu sen facer testamento. Non ten descendentes e os seus ascendentes e cónxuxe xa faleceron. Ao parecer, pasan a herdar os sobriños ao falecer todos os irmáns da defunta. A miña nai faleceu antes que a súa defunta tía. Hai dous sobriños vivos. Eu, como descendente da miña nai, teño algún dereito á herdanza na declaración de herdeiros que se está realizando no Xulgado?
Ao falecer unha persoa sen testamento, habendo premuerto os seus descendentes, ascendentes e cónxuxe, suceden os parentes colaterais, ata o cuarto grao, máis aló do cal non se estende o dereito de herdar abintestato.
No seu caso trátase de parentesco en cuarto grao de suceder coa causante (fillo de sobriña da causante). Conforme ao Código Civil, os irmáns e fillos de irmáns (sobriños) suceden con preferencia aos demais parentes colaterais (o seu caso), e se concorresen irmáns con sobriños, os primeiros herdan por cabezas e os segundos por estirpes; e non habendo irmáns nin fillos de irmáns, sucederán na herdanza do defunto os demais parentes do mesmo en liña colateral ata o cuarto grao.
Por outra banda, o dereito de representación só terá lugar na liña colateral en favor dos fillos de irmáns. Do anterior resulta que vostede, ao non ser fillo de irmán (senón fillo de sobriña), non pode representar á súa nai na herdanza da causante, polo que sucederán exclusivamente os irmáns e os fillos de irmáns; e só en defecto dos anteriores sucederían os parentes do cuarto grao, como é vostede (fillo de sobriña da causante).
Como e cando se pode renunciar a unha herdanza?
Pódese renunciar á herdanza unha vez falecido o causante, formalizándose dita renuncia en escritura e con moi distintas consecuencias fiscais segundo fágase a favor de persoa determinada ou non, e antes ou despois de prescrito o Imposto de Sucesións, cuestións que han de ser obxecto de asesoramento notarial individualizado.
En Cataluña, ademais, cabe a posibilidade de pactar entre pais e fillos unha renuncia á lexítima futura en determinadas condicións e sempre que se faga en escritura pública.
Un dos herdeiros é insolvente e perseguido polos acredores; con todo, fai uso de dúas casas do defunto (o seu pai) causante do acto da herdanza e/ou da súa viúva, do coche a nome do citado defunto e compra fraudulentamente a nome da viúva sen pagar ás veces. O outro herdeiro e irmán teme que as débedas que poida contraer repercutan dalgún modo nel. É isto así?
Respecto da herdanza do defunto pai ten que ter en conta que os acredores particulares do herdeiro debedor poderán pedir, pero non impedir a partición, e poderano facer por dúas vías, a do art. 1.001 do Código Civil cando o herdeiro debedor repudia a herdanza en prexuízo dos dereitos dos acredores; e pola do art. 1.111 do Código Civil cando no patrimonio do herdeiro debedor non haxa bens bastantes para cobrar os seus créditos. Ademais, poderán intervir na partición da herdanza para evitar que se faga en fraude ou prexuízo dos seus dereitos. Pero só poderán facer efectivos os seus créditos contra a parte que se adxudique na herdanza do herdeiro debedor.
Respecto das débedas da viúva, cando esta faleza, os seus acredores terán dereito a facer efectivos os seus créditos cos bens da súa herdanza e poderán impedir a partición ata que se lles pague ou afiance o importe dos seus créditos.
Teño un familiar que faleceu recentemente e deixou feito testamento. É necesario facer testamentaría e que prazos de tempo existen?
Os herdeiros poden outorgar a escritura de partición de herdanza cando o consideren conveniente, pero teñen a obrigación de presentar a Facenda, no prazo de seis meses desde o falecemento, un inventario dos bens do defunto, solicitando a liquidación do Imposto de Sucesións. Na práctica, é bastante habitual outorgar a escritura de partición de herdanza dentro dese prazo de seis meses, de forma que a propia escritura sirva ao mesmo tempo de título legal de propiedade e documento de liquidación de impostos, aforrando deste xeito gastos e demoras. Con todo, tratándose dun único herdeiro, non é necesario, aínda que si conveniente, outorgar escritura pública de herdanza.
O meu pai faleceu en 2005 (a miña nai xa falecera) e aínda non fixemos a aceptación da parte da herdanza do meu pai. Querería saber que documentos son necesarios para poder facela. Somos oito irmáns e teriamos que repartir algunhas leiras, que aínda non sabemos como facer porque nos parece que ao dividilas non sairían equitativas, e un piso que temos á venda. Deste último dixéronnos que non podemos vendelo ata que non teñamos feita a aceptación da herdanza e posto a nome do oito. Se tivésemos comprador e aínda non tivésemos arranxado os outros papeis, non poderiamos vendelo? Sería máis caro facelo en dúas veces? Podería dicirme se hai alguén que se dedique a dividir a herdanza en caso de non pornos de acordo ou non saber como facer as divisións?
Para preparar a escritura de partición de herdanza deben achegar á notaría o certificado de defunción do seu pai. Se os bens eran gananciais, a súa nai tería a propiedade da metade do conxunto dos devanditos bens, polo que ao falecer farían falta igualmente os documentos da súa herdanza. En canto ás posibles formas de realizar a partición, en calquera notaría pódenlles asesorar e axudar a alcanzar un acordo factible.
Por outra banda, non é imprescindible repartirse todos os bens para poder adxudicarse e vender un deles, aínda que ao ter que facer dúas escrituras sobre a herdanza, encareceríanse algo. Unha solución que lles pode facilitar as cousas é vender o ben, que o diñeiro obtido forme parte da herdanza a repartir, e así compensar as diferenzas entre os lotes.
O mellor, para calquera outra aclaración, é que vostedes se dirixan a un notario e consúltenllo con todo o detalle que sexa necesario.
Vou facer testamento, estou casada e teño un fillo de seis anos. Teño propiedades ao meu nome e vou recibir unha herdanza pola morte da miña nai. Quero que no meu testamento o que teño ao meu nome e herde da miña familia sexa para o meu fillo. Podo pór un titor distinto do meu marido para os bens do meu fillo mentres sexa menor?
Tal e como lle explicará o seu notario cando fale con el para solicitarlle a elaboración do testamento, podería nomear un administrador distinto do seu marido respecto dos bens que o seu fillo adquira de vostede por herdanza ou outro título gratuíto.
Respecto do resto dos bens, aínda que teoricamente podería nomear un titor de todos eles, ese nomeamento, en principio, só tería eficacia a falta de ambos os pais, e en todo caso tería que referendalo o Xuíz competente. De todos os xeitos, ha de valorar se na práctica o nomeamento de administrador podería xerar rozamentos e problemas familiares que redundasen en prexuízo do menor.
Trátase dunha unidade familiar composta por pai e fillo incapaz, tendo o pai a patria potestade. Cando faleceu a nai o fillo herdou o 100% da masa hereditaria, polo que actualmente dispón do 50% do patrimonio familiar. O pai nomeou herdeiro ao seu fillo, pero á vez nomeou titores (de maior idade que o fillo e curmáns do mesmo) que unha vez faleza leste, converteranse en herdeiros, segundo a vontade do pai. Existe algunha posición máis práctica para que o seu fillo non poida atoparse desatendido ata o final da súa vida e non só se guíen polo interese económico?
Nestes casos é conveniente acudir ao seu notario para que lle asesore de forma adecuada segundo as circunstancias concretas do caso, sobre todo, as condicións persoais dos axentes. En liñas xerais, para protexer a un incapaz habería que, en primeiro lugar, instar a declaración xudicial que o incapacitara legalmente; en segundo lugar, o xuíz nomearíalle titor ou o cargo que fose procedente segundo a sentenza (este nomeamento sempre se realiza en interese do incapacitado e tendo en conta as preferencias dos familiares, especialmente as dos pais expresadas en testamento ou outro documento notarial). Desta forma, a persoa incapacitada terá xa un representante legal, o titor, quen á súa vez estará controlado na súa actuación polo Ministerio Fiscal e a autoridade Xudicial.
O meu compañeiro sentimental, que non ten fillos nin pais vivos, deixoume todo en testamento. Podo liquidar sucesións como cónxuxe cunha acta notarial de convivencia? Que necesito para iso?
A maioría das Comunidades Autónomas prevén un réxime de equiparación fiscal se se pode probar a convivencia durante o tempo mínimo determinado pola lei. En canto á proba da convivencia, se se carece de escritura de unión de parella, cando procede, hai que partir da idea de que pode ser bastante complexa despois de que faleceu un dos membros da parella. En resumo, os medios básicos son dous: acta notarial de notoriedade ou sentenza xudicial firme, sen prexuízo dos efectos que puidesen derivar da inscrición da parella nos rexistros administrativos existentes. En calquera caso, acuda ao seu notario con toda a documentación de que dispoña para que lle oriente á vista de todos os datos.
Sendo propietaria dun piso, que hei de facer para polo tamén a nome do meu fillo?
Depende do tipo de acto que queira realizar, xa que vostede pode dispor do piso a favor do seu fillo en vida (é dicir, un negocio ‘inter vivos’) ou tamén establecer o destino do piso para despois do seu falecemento (é dicir, outorgar testamento ou outra disposición de última vontade). Se decide por facelo en vida, as opcións son varias:
Condicións e Procedemento da Consulta
Vostede envíanos unha consulta enchendo o formulario que figura máis abaixo. Recibirá un correo confirmando a recepción da pregunta e indicándolle o asesor que realizará o servizo. Todos os datos trataranse con absoluta confidencialidade. Se o prefire, pode poñerse directamente en contacto chamando ao noso teléfono de atención ao cliente: 606 388 484.
O 99% non pagarán impostos de sucesións e, ou 1% restante, pagará menos?
A principal novidade neste imposto céntrase en que, desde do 1 de xaneiro de 2016, os primeiros 400.000 euros das herdanzas de ascendentes, descendentes ou cónxuxes estarán exentas, fronte aos 125.000 euros que anteriormente estaban exentos por cada herdeiro.
Con todo, esta reforma trae outra importante novidade, así, a partir do 1 de xaneiro de 2016, as herdanzas de ascendentes, descendentes ou cónxuxes que superen os 400.000 euros tributarán únicamente polo que exceda desa cantidade, é dicir, se a herdanza ascende a 401.000 euros, tributarase únicamente por 1.000 euros. Lembremos que, antes da reforma, se se superaban os 125.000 euros había que tributar pola totalidade.
Por iso, se temos en conta que a vivenda habitual e a empresa familiar normalmente non se terán en conta na cifra dos 400.000 euros, ao resultar ambas prácticamente exentas na actualidade, ten razón o presidente da Xunta ao declarar que só o 1% das herdanzas de pais a fillos tributarán en Galicia. Pois, como dixemos, cada fillo terá exentos os primeiros 400.000 euros pola herdanza de cada un dos pais, sen contar a vivenda habitual nin, no seu caso, a empresa familiar.
Doutra banda, a redución no imposto pola vivenda habitual aplicarase aínda que a persoa falecida non residise na mesma antes de morrer, sempre que se trasladase por circunstancias físicas ou psíquicas a un centro especializado ou a vivir cos seus familiares.
A principal CRÍTICA que pode facerse a esta reforma do imposto é que non toca a tributación das herdanzas que sí resultan realmente gravosas para os contribuíntes: as herdanzas de irmáns, tíos, curmáns, etc. A tributación destas herdanzas, ao noso modo de ver, é e seguirá sendo excesivamente elevada. Comparen:
Exemplo:
O Imposto sobre Sucesións e Doazóns que se aplica en Galicia está regulado pola Lei 29/1987, de 18 de decembro, polo Real Decreto 1629/1991, de 8 de novembro e polo Decreto Lexislativo 1/2011, de 28 de xullo, e grava os incrementos de patrimonio que se xeran:
Neste apartado ímonos a centrar únicamente no primeiro deles, no imposto que grava os bens recibidos por herdanza, legado ou pacto sucesorio.
Parentesco e discapacidade: Ademais da redución no imposto por razón do parentesco coa persoa falecida, tributando moito menos os descendentes, ascendentes e o cónxuxe en comparación co resto de familiares, convén non esquecerse de aplicar a redución por discapacidade se o herdeiro ou legatario ten recoñecida legalmente unha minusvalía igual ou superior ao 33%.
Vivenda habitual: Se entre os bens da herdanza atópase a vivenda habitual do falecido podemos aplicar unha redución que rebaixa entre un 95 e un 99% o valor da vivenda a efectos do imposto. Aínda que hai algunhas excepcións, os herdeiros deberán manter a vivenda durante un prazo de 5 anos posteriores ao falecemento. Iso si, só poderán aplicar esta redución os descendentes e os ascendentes do falecido, o cónxuxe e os familiares colaterais por consanguinidade (irmáns, tíos, curmáns, etc.). No caso dos familiares colaterais, será necesario ademais que teñan máis de 65 anos e que convivisen co falecido durante os dous anos anteriores ao falecemento.
Empresa familiar: Cando na herdanza se transmita unha empresa ou negocio, ou ben participacións nunha sociedade, pódese ter dereito a unha redución do 99% do seu valor no imposto. Os principais requisitos son que a empresa se atope situada en Galicia (hai tamén unha redución alternativa do 95% na normativa estatal), que os adquirintes sexan descendentes, ascendentes, cónxuxe ou colaterais por consanguinidade do falecido, que a empresa, negocio ou participacións estean exentas no Imposto sobre Patrimonio (art. 4.8 Lei 19/1991), que os adquirentes manteñan o adquirido e cumpran os requisitos da exención no imposto sobre o Patrimonio durante un prazo de 5 anos, así como que a entidade viñese exercendo a mesma actividade do seu obxecto social durante os dous anos anteriores ao falecemento.
Explotación agraria ou elementos afectos: Esta redución, tamén polo 99% do seu valor, esixe ademais dos requisitos da redución anterior, que o falecido ou o seu cónxuxe tivesen a condición de agricultor profesional.
Existen tamén outras reducións pola adquisición de leiras rústicas incluídas na Rede galega de espazos protexidos, así como por leiras forestais incluídas en agrupacións de propietarios forestais dotadas de personalidade xurídica.
Outras opcións para aforrar no imposto:
Valorar adecuadamente os bens e dereitos da herdanza (con especial atención nos bens inmobles e accións ou participacións non cotizadas), así como o ajuar doméstico.
Liquidar a sociedade de gananciales: Se a persoa falecida estaba casada, pode liquidarse a sociedade de gananciales adxudicándolle ao cónxuxe falecido o 100% da vivenda habitual, sempre que poida facerse unha cota de bens de similar valor que quedarán para o cónxuxe viúvo, con iso, sempre que non se teña intención de vender a medio prazo a vivenda, conseguiremos aplicar a redución do 95-99% por adquisición de vivenda habitual ao 100% do valor da vivenda, e non só á metade, por tratarse dun ben ganancial. Así mesmo, se o patrimonio do viúvo permíteo, podería trasladarse a outra vivenda ou comprar unha nova e, reunindo os requisitos, os seus herdeiros poderían volver beneficiarse da redución por adquisición de vivenda habitual.
Facer transmisións en vida: En ocasións é máis vantaxoso desde o punto de vista fiscal doar en vida que esperar á herdanza, mesmo pode convir planificar esas doazóns ao longo de varios anos.
Facer testamento favorecendo a un herdeiro con invalidez ou aos parentes máis próximos, etc.
Mediante este servizo investigarase se unha persoa tiña ou non testamento e remitiráselle toda a documentación que vostede precisa para obter unha copia autorizada do mesmo (certificado de defunción, certificado de actos de última vontade e carta-solicitude).
Lembre que ata pasados 15 días hábiles desde o falecemento, non se poden expedir as últimas vontades.
Mediante este servizo pescudarase se unha persoa tiña contratado algún seguro de vida para o que se solicitará unha certificación ao Rexistro de contratos de seguros de cobertura de falecemento. Ademais lembre que ata pasados 15 días hábiles desde o falecemento, non se poden expedir estas certificacións.
No certificado indicarase se o falecido tiña contratada algunha póliza de seguros e a compañía coa que o fixo. Así poderá dirixirse á mesma e, no seu caso, reclamar o pago correspondente.
Se se trata de falecementos posteriores ao 2 de abril de 2009 que non estean inscritos nun Xulgado de Paz, non é necesario solicitar previamente o certificado de defunción e a certificación remítese só por correo electrónico, tendo plena validez. Nestes casos, se se dispón de todos os datos e non se necesita o certificado de defunción, pode obterse esta certificación ata en prazo de 3 días hábiles desde a solicitude inicial, aínda que isto depende do funcionamento dos servizos do Ministerio de Xustiza.
Mediante este servizo un asesor redactará o documento de manifestación e adxudicación de herdanza en caso de herdeiro único. Lembre que este documento -coa firma lexitimada notarialmente- ten pleno valor legal e pode acceder ao Rexistro da Propiedade, do mesmo xeito que a escritura pública notarial.
Se o que quere é que nós nos encarguemos de todo (redacción de documento de adxudicación de herdanza, liquidación de impostos, inscrición no Rexistro da Propiedade, Catastro, etc..) solicítenos un orzamento sen compromiso.
Mediante este servizo un asesor redactará, con arranxo ás instrucións do cliente e conforme ao título sucesorio, o documento de partición de herdanza. Asinado por todos os interesados na herdanza este documento terá pleno valor legal.
O documento pode servir tamén para liquidar impostos, elevalo a público en notaría, etc…
Se desexa información ou orzamento sobre calquera xestión ou servizo relacionado cunha herdanza, ou calquera outro tipo de documentación tanto notarial como privada póñase en contacto connosco chamando ao 606 388 484; ou ben, encha o formulario que figura máis abaixo para que contactemos con vostede.
En particular pode solicitar información e orzamentos sobre:
© Amets Xestión 2017. info@ametsxestion.gal 
